[Góc giải đáp] Cúng ông Công ông Táo cần những gì?

Vào ngày 23 tháng Chạp Âm lịch hàng năm, các gia đình đều chuẩn bị đồ lễ cúng để tiễn ông Công ông Táo về trời. Đây là một trong các lễ cúng quan trọng vào dịp cuối năm của người dân Việt Nam ta. Vậy bạn đã biết cúng ông Công ông Táo cần những gì chưa? Hãy cùng với Gốm Sứ Cương Duyên khám phá giải đáp thắc mắc này trong bài viết dưới đây.

Nguồn gốc, sự tích của lễ cúng ông Công ông Táo

Nguồn gốc và sự tích của lễ cúng ông Công ông Táo được lưu truyền lại dưới nhiều dạng câu chuyện khác nhau. Theo người ông cha ta truyền lại, Táo Quân là vị thần cai quản chuyện bếp núc gồm Táo bà và hai Táo ông, đây cũng chính là vị thần quyết định sự phúc đức cho gia đình.

Ông Công ông Táo là các vị thần quyết định sự phúc đức của gia đình

Hàng năm vào ngày 23 tháng Chạp Âm lịch, ông Công ông Táo sẽ cưỡi cá chép lên trời để báo cáo mọi việc với Ngọc Hoàng. Đồng thời, ông Công ông táo sẽ nói tất cả mọi điều tai nghe mắt thấy ở trần gian cả việc xấu lẫn việc tốt và cả những điều chưa làm được. Qua đó, thiên đình sẽ đưa ra các mức thưởng phạt rõ ràng cho từng gia đình.

Xuất phát từ tín ngưỡng đó, lễ đưa ông Công ông Táo về trời lên được tiến hành long trọng, thịnh soạn. Từ đó hy vọng Táo Quân sẽ thay họ báo cáo những việc tốt, và nói giảm, nói tránh những việc chưa tốt với Ngọc Hoàng. Đồng thời còn thể hiện mong muốn của gia đình một năm mới gia đình mạnh khỏe, vạn sự hanh thông.

Tìm hiểu lễ cúng ông Công ông Táo cần những gì?

Lễ cúng ông Công ông Táo là một trong những truyền thống văn hóa không thể thiếu của người dân Việt Nam ta. Qua đó giúp thể hiện được tấm lòng, sự tôn trọng của gia chủ đối với ông Công ông Táo. Vậy bạn đã biết lễ cúng ông Công ông Táo cần những gì chưa? Cùng tham khảo những đồ vật không thể trong việc cúng ông Công ông Táo về trời sau đây:

Cúng ông Công ông Táo là truyền thống văn hóa đẹp, lâu đời của người Việt ta

No1: Lễ vật cúng ông Công ông Táo

Lễ vật cúng ông Công ông Táo về trời tuy không cần tổ chức cầu kỳ nhưng vẫn cần phải chu đáo, trang trọng. Đồng thời còn thể hiện được tấm lòng thành tâm của gia chủ. Vì thế, lễ vật cúng cho ông Công ông Táo truyền thống gồm có như sau:

Mũ ông công ba chiếc hay ba cỗ

Bạn cần chuẩn bị một mũ đàn bà và hai mũ đàn ông. Mũ dành cho ông Táo thì có hai cánh chuồn, còn mũ cho bà Táo thì không có cánh chuồn. Nhiều gia đình hiện nay chỉ cúng một cỗ mũ cho ông Công (có 2 cánh chuồn) để tượng trưng.

Cá chép

Cá chép tượng trưng cho phương tiện di chuyển đi lại của ông Công, ông Táo. Bạn có thể dùng cá chép thật hoặc cá chép giấy đều được. Thường tại miền Bắc sẽ cúng một con cá chép sống thả ở trong chậu nước với ngụ ý “cá chép hóa rồng”. Tuy nhiên ở miền Nam thường sử dụng các chép giấy nhiều hơn.

Các lễ vật cúng ông Công, ông Táo về trời

Một số lễ vật cúng khác

• Tiền vàng
• Một chiếc áo
• Một đôi hia bằng giấy

Bên cạnh đó, nhiều gia đình có trẻ con hiện này, người ta thường cúng Táo Quân thêm một con gà luộc. Gà luộc phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (gà mới lớn) với ngụ ý nhờ Táo Quân xin Ngọc Hoàng cho đứa trẻ lớn lên thông minh, có nhiều nghị lực. Đồng thời còn có sinh khí hiên ngang như con gà cồ.

No2: Mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo

Nhiều người hiện đang thắc mắc không biết cúng ông Công ông Táo cần những gì? Tùy vào điều kiện kinh tế, ngoài những lễ vật chính đã kể trên, thì cần phải làm thêm mâm cỗ cúng. Bạn có thể làm lễ mặn (với xôi gà, các món nấu măng, nấm, chân giò luộc,…) hoặc lễ chay (với hoa quả, trầu câu, giấy bạc, giấy tiền,..) để tiễn Táo Quân. Mâm cúng cho ông Công, ông Táo cơ bản bao gồm như sau:

• Gà luộc hoặc quay, thịt heo luộc
• Đĩa rau xào (tùy loại rau bạn muốn)
• Xôi gấc, hành muối
• Giò heo, canh mọc
• Cá chép nướng (người miền Nam thường cúng cá lóc nướng)
• Các loại trái cây, trà, rượu, trầu cau,…

Mâm cỗ trong lễ cúng các Táo Quân về trời

Ngoài ra, mâm cúng Táo Quân ngày này cũng được đơn giản hơn khá nhiều không cần phải đầy đủ các món như mâm cỗ truyền thống ngày trước. Mâm cỗ sẽ chủ yếu phụ thuộc vào hoàn cảnh, văn hóa vùng miền, điều kiện kinh tế và khẩu vị của mỗi gia đình. Nếu gia đình nào không có điều kiện chỉ cần làm mâm cúng đơn giản có 3 món là được.

Mặt khác, mâm cúng ông Công, ông Táo cần phải được đặt trang trọng ở vị trí của bàn thờ gia tiên. Hoặc bàn thờ của ông Công ông Táo riêng để bày tỏ được lòng thành kính của mình.

No3: Bài cúng (văn khấn) ông Công, ông Táo

Khi được hỏi cúng ông Công ông Táo cần những gì thì không thể thiếu được bài cúng (văn khấn) Táo Quân. Bài cúng này như tiếng lòng hy vọng Táo Quân sẽ thay gia chủ báo cáo những việc tốt đến với Ngọc Hoàng. Đồng thời còn giúp nói giảm, nói tránh những việc chưa tốt của gia đình mình.

Hơn nữa, văn khấn còn thể hiện được mong muốn của gia chủ một năm mới vạn sự như ý, hanh thông và gia đình luôn mạnh khỏe.

Cúng ông Công ông Táo vào khoảng thời gian nào tốt nhất?

Theo truyền thống dân gian, thời gian cúng Táo Quân thường có thể bắt đầu từ ngày 21. Đồng thời kết thúc trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp Âm lịch hàng năm. Bởi đây là thời điểm mà các thần tập trung đông đủ để về Trời. Đồng thời, bạn cũng cần thực hiện trước khi Táo Quân bay về trời báo cáo với Ngọc Hoàng.

Lễ cúng các Táo Quân phải thực hiện trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp Âm lịch

Khi thắp hương, bày lễ và đọc văn khấn xong, bạn đợi hương tàn thì lại thắp thêm một tuần hương nữa. Sau đó tạ lễ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, suối, sông,… để chở ông Công, ông Táo lên chầu Trời.

Những điều cần lưu ý khi làm lễ cúng ông Công ông Táo

Lễ cúng ông Công, ông Táo là một trong các lễ cúng quan trọng trong dịp lễ trước Tết Nguyên Đán. Tuy nhiên, ngoài hiểu rõ cúng ông Công ông Táo cần những gì thì bạn cũng cần lưu ý một số điều sau đây:

Tuyệt đối không được đặt mâm lễ cúng dưới bếp

Táo Quân là các vị thần cai quản chuyện bếp núc, nhà cửa nên nhiều gia đình thường đặt mâm cỗ cúng dưới bếp. Thế nhưng, theo các chuyên gia nghiên cứu về tâm linh, quan niệm này là hoàn toàn sai lầm, không phù hợp với quy tắc và phong tục từ nhiều đời này của dân tộc ta. Bởi các vị Táo Quân đều cần phải được thờ phụng trên bàn thờ chính ở trong nhà chứ không phải ở dưới bếp.

Không nên thả cá chép từ trên cao xuống

Khi phóng sinh cá chép, nhiều người thường bọc luôn cá trong nilon hay đứng từ trên cao thả xuống dưới (chẳng hạn như cầu,…). Bạn không nên làm như vậy bởi hành động này sẽ được coi như là mạo phạm, làm mất đi ý nghĩa tâm linh.

Chính vì vậy, thay vì đứng từ trên cao xuống thì bạn nên ra mép hồ, mép sông để thả cá chép. Đồng thời cũng đừng quen vứt túi nilon đựng cá đúng ở nơi quy định để bảo vệ môi trường.

Không nên xin sung túc, tài lộc

Khi Táo Quân lên chầu trời là để báo cáo với Ngọc Hoàng tất cả mọi chuyện trong một năm qua ở bên dưới hạ giờ. Do đó, khi cúng bạn không nên xin sung túc, tài lộc mà chỉ nên cầu xin các Táo Quân báo cáo những điều tốt của gia đình mình với Ngọc Hoàng.

Khi cúng ông Công, ông Táo không nên xin tài lộc, sung túc

Lễ cúng phải được thực hiện trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp Âm lịch

Thường sau 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch, các Táo Quân đã về trời để báo cáo mọi việc với Ngọc Hoàng. Cho nên, lễ cúng ông Công, ông Táo cần phải được tiến hành trước thời điểm này. Bạn có thể làm lễ cúng vào tối ngày 22 tháng Chạp hay sáng ngày 23 tháng chạp điều được (Lưu ý: nên trước 12 giờ trưa).

Lưu ý khi đọc văn khấn cúng ông Công, ông Táo

Việc đọc văn khấn vô cùng quan trọng nên bạn cần phải đọc với thái độ thành tâm, nghiêm túc, đọc to, rành mạch và rõ ràng. Mặt khác, khi đọc văn khấn, bạn cũng cần phải tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc kín đáo, nghiêm túc và lịch sự. Qua đó giúp thể hiện được sự tôn kính của mình đối với các vị Táo Quân.

Số lượng cúng cá chép

Thông thường người dân ta sẽ cúng 3 con cá chép để đưa tiễn ba vị thần về trời. Sau khi làm lễ xong thì thả cá chép giúp hoàn thành quá trình làm lễ cúng ông Công, ông Táo. Bạn đặt ba con cá chép sống trong chậu nước gần mâm cúng và phóng sinh ra hồ, sống trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch sau khi cúng xong để tiến Táo Quân về trời.

Lưu ý sau khi cúng ông Công, ông Táo

Nghi lễ cúng là sau khi khán và thắp hương xong, bạn nên thắp thêm một tuần hương nữa để đợi hương tàn. Sau đó làm lễ tạ và hóa vàng mã cùng với bài vị cũ rồi phóng sinh cá chép tiễn các Táo Quân về trời. Trưa 30 Tết các Táo thường sẽ về hạ giới và tiếp tục công việc của mình.

Ngoài ra, cách cúng của người miền Nam sẽ không thay cọng mới và trút lư nhang. Đồng thời cũng không thẻ cá chép trôi xong hay hóa vàng mã bởi không thờ. Mặt khác, sau buổi cũng, các gia đình nên bắt đầu dọn dẹp, lau chùi bàn thờ, nhà cửa và trang trí lại nhà cho ngày Tết sắp đến.

Tham khảo thêm:

• Ý nghĩa, cách bày trí mâm ngũ quả ngày Tết
• Tìm hiểu về sự khác biệt giữa gốm và sứ cao cấp

Lời kết

Tục lệ cúng ông Công ông Táo là một nét văn hóa đẹp, lâu đời và mang nhiều nét tâm linh hướng đến sự bình an của người Việt ta. Mong rằng với những chia sẻ về cúng ông Công ông Táo cần những gì giúp bạn hiểu rõ hơn về các đồ vật cho lễ cúng này. Nếu còn điều gì chưa rõ hay muốn chọn mua các bộ đồ thờ cúng, hãy liên hệ ngay với Gốm Sứ Cương Duyên để được tư vấn hỗ trợ chu đáo theo:

CƠ SỞ SẢN XUẤT GỐM SỨ CƯƠNG DUYÊN

• Showroom: K28-29-30, KCN Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
• Xưởng chế tác: Lô A51, KCN Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
• Cửa hàng 1: Số 16, Xóm 5, Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
• Cửa hàng 2: Số 47C, Chợ gốm Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
• Hotline: 0914.271.092
• Gmail: cuongduyen.vn@gmail.com